Ο φόρος μιας αρχαίας κληρονομιάς.

Ο παππούς σου υπήρξε ένας άνθρωπος με μεγάλο πνευματικό εκτόπισμα και πολυσχιδή προσωπικότητα.
Ένας άνθρωπος με τεράστιο καλλιτεχνικό και επιστημονικό έργο που έκανε το όνομά του συνώνυμο της άνθησης των τεχνών και των γραμμάτων.
Κάποια στιγμή ο παππούς πέθανε αφήνοντας σου κληρονομιά ένα παραθαλάσσιο οικοπεδάκι λίγων δεκάδων τετραγωνικών μέτρων, σε μαγευτικό σημείο αλλά με περίεργους γείτονες που δεν σ' αφήνουν ούτε να χτίσεις, ούτε να γκρεμίσεις.
Σου άφησε επίσης, κληρονομιά το τεράστιο όνομά του. Είσαι ο εγγονός του Τάδε λες και καμαρώνεις!
Επίσης και πολλά έργα τέχνης του. Ποιητικές του συλλογές, μυθιστορήματα, τραγούδια, θεατρικά έργα και άλλα πολλά που επειδή είχε ένα δικό του ξεχωριστό τρόπο γραφής και έκφρασης με λέξεις που δεν είχες ξανασυναντήσει, δεν μπορούσες να τα κατατάξεις σε κάποια λογοτεχνική κατηγορία.
Πολλούς πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, μικρές και μεγάλες κατασκευές που μόνο τώρα που έπρεπε να κάνεις αποδοχή κληρονομιάς συνειδητοποίησες το μέγεθος της δημιουργικής του έμπνευσης και το μεγαλείο της καλλιτεχνικού του έργου.
Και δεν ήταν μόνο αυτά! Επιστημονικά συγγράμματα, σχέδια με πολύπλοκους μηχανισμούς να μοιάζουν με αρχαίες εφευρέσεις, περίεργα αντικείμενα, σημειώσεις με ορολογίες από την ιατρική, τη φυσική, την αστρολογία, την βοτανολογία και ένα σωρό άλλες επιστήμες!
Αυτός ο άνθρωπος σου έδινε την εντύπωση πως δεν υπήρχε επιστημονικό ή καλλιτεχνικό πεδίο στο οποίο να μην είχε εντρυφήσει.

Φορτωμένος με υπερηφάνεια και φουσκώνοντας λέγοντας πως έχεις το όνομά του, σε όποιον σε ρωτούσε, ξεκίνησες να πας στο σπίτι όπου έμενε στο χωριό. Παράξενο! Στο δρόμο συναντούσες κόσμο που σε ρωτούσαν για αυτόν. Κόσμο που τον είχαν συναντήσει και τον είχαν αγαπήσει πολύ κατά πως λέγανε και που είχε ασκήσει μια ιδιαίτερη επιρροή πάνω τους. Άλλος είχε μάθει απ΄ αυτόν ένα τραγούδι, άλλος ένα σοφό ρητό που επαναλάμβανε με στόμφο, άλλος μια τέχνη, μια τεχνική. Θαρρείς και ο παππούς με ένα μαγικό τρόπο μεταλαμπάδευσε τη γνώση του σε όσους των γνώρισαν. Πόσο ευτυχισμένος ήσουν! Αισθανόσουν ένας γίγαντας μπροστά στα μάτια τους. Όλοι τους σε κοιτούσαν αποσβολωμένοι! Δεν είναι και λίγο να είσαι ο εγγονός ενός τέτοιου ανθρώπου. Να κυλάει στις φλέβες σου το ίδιο αίμα με αυτό που κυλούσε σε έναν άνθρωπο που καθήλωνε τα πάντα με την παρουσία του! Αυτή, σκεφτόσουνα, είναι και η μεγαλύτερη κληρονομιά! Χαλάλι και το οικοπεδάκι. Και ας είναι σε τόσο παραδεισένιο μέρος. Μπροστά στο όνομα του παππού δεν πιάνει μία!
Έφτασες βράδυ στο σπίτι του. Γεμάτος φιλοφρονήσεις, επαίνους, πομπώδεις χαρακτηρισμούς γι΄ αυτόν, το παλιό χωριατόσπιτο σου φαινόταν τώρα σαν ένα παλάτι, σαν ένα μέγαρο, σαν κάτι που να ταίριαζε στον πλούτο της ψυχής και του μυαλού του.
Οι ερωταπαντήσεις με τον κόσμο σου φύτεψαν την ακατανίκητη θέληση να ανακαλύψεις όσα περισσότερα μπορούσες γι’ αυτόν. Να γεμίσεις το κεφάλι σου και με την τελευταία σταγόνα σοφίας που θα μπορούσες να πάρεις. Άρχισες να ψάχνεις το σπίτι. Να μπαινοβγαίνεις στα δωμάτια. Να παρατηρείς, να καταγράφεις στο μυαλό σου και να αδημονείς να γνωρίσεις περισσότερα και περισσότερα. Ήταν σαν ηθικό χρέος. Πίστευες πως ήταν ένας τρόπος να τον κρατήσεις ζωντανό. Έτρεχες στους διαδρόμους. Ξαναέμπαινες στα ίδια δωμάτια. Ένιωθες πως υπάρχει κάτι κάπου κρυμμένο. Πως πρέπει να το ανακαλύψεις.
Μα ναι! Το υπόγειο! Εκεί που κατέβαινε με τις ώρες και έλεγε τάχα πως γεμίζει τις νταμιτζάνες κρασί από τα βαρέλια! Τρέχοντας έφτασες στην πλατύσκαλο της παλιάς ξύλινης σκάλας με το μαύρο ξεθωριασμένο χρώμα που οδηγούσε στα θεμέλια του σπιτιού. Μα ξαφνικά σταμάτησες!
Όλη η ορμή που σε διακατείχε πριν για να ανακαλύψεις τα μυστικά του έχουν γίνει τώρα μολύβι δεμένο στα πόδια σου και δεν μπορείς να τα κουνήσεις. Ο ενθουσιασμός έγινε φόβος. Η χαρά έγινε ενοχή. Η παιδική περιέργεια έγινε ανασφάλεια για το καινούριο. Στο μυαλό σου έρχονται οι σκηνές με τον κόσμο στο δρόμο. Σε ρωτούσαν πράγματα γι’ αυτόν, ζητούσαν εξηγήσεις για λόγια που τους έλεγε, για τέχνες που τους έδειχνε. Ότι δεν μπορούσαν να εξηγήσουν, ότι δεν μπορούσαν να καταλάβουν, πίστευαν ότι το ξέρεις εσύ. Όφειλες να το ξέρεις εσύ. Το καταλάβαινες στα μάτια τους, όταν ενώ περίμεναν μια σοφή απάντηση από τα χείλια του εγγονού του σοφού, έβλεπαν ένα αυτάρεσκο χαμόγελο να παγώνει και κομπιάζοντας να τους απογοητεύει.
Μην τους κατηγορείς.
Οι προσδοκίες είναι σαράκι που ροκανίζει το ξύλο των δημιουργών. Και δυστυχώς και των συγγενών τους.
Είναι πολύ μεγάλο το φορτίο. Δεν μπορείς να το σηκώσεις γιατί δεν ετοιμάστηκες για αυτό. Γιατί όταν ο παππούς σου επέμενε να σου μάθει πράγματα εσύ τα θεωρούσες βαρετά και έψαχνες δικαιολογίες να τα αποφύγεις. Όταν σε φώναζε να σου διδάξει τη γλώσσα που μιλούσε, η μάνα σου σε έστελνε να μάθεις αγγλικά. Όταν ο παππούς σου μιλούσε για μυστικά και απόκρυφα, εσύ ρωτούσες τον πατέρα σου αλλά ούτε εκείνος ήξερε. Όταν σου μιλούσε για τον Τρωικό πόλεμο και για τον Μέγα Αλέξανδρο προτιμούσες να τα μάθεις από τον κινηματογράφο. Όταν σου μιλούσε για τον Δια, τον Ποσειδώνα, την Αφροδίτη, εσύ έλεγες τους ξέρω από την τηλεόραση. Όταν σου έδειχνε την Ακρόπολη και τις Μυκήνες εσύ ζήλευες τη Ντισνεϋλαντ και τα καζίνο.

Έχουν περάσει αρκετοί αιώνες από το θάνατο του παππού σου και ο χαμός του χρόνο με το χρόνο σε βαραίνει όλο και περισσότερο. Σε βαραίνουν οι ενοχές, οι ευθύνες, το όνειρο που δεν κατάφερες να πραγματοποιήσεις, οι φιλοδοξίες του που δεν στάθηκες ικανός να εκπληρώσεις. Και γίνεται πιο δυσβάσταχτο το φορτίο όταν ανακαλύπτεις ότι άλλοι άνθρωποι που ούτε καν συγγενείς του δεν είναι, που ούτε καν μιλάνε την ίδια γλώσσα με σένα και πολύ περισσότερο με κείνον, που γεννήθηκαν αιώνες μεταγενέστερα και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακρύτερα από εκείνον, αυτοί οι άνθρωποι είναι σήμερα πιο κοντά του σαν να είναι αυτοί οι πραγματικοί του συγγενείς. Σαν να σου δείχνουν νοερά το πόσο ανίκανος είσαι να έχεις το όνομά του. Σου μιλάνε για κείνον με λατρεία και θαυμασμό σαν τον έζησαν. Εξηγούν τα λόγια και τα έργα του καλύτερα από σένα, έτσι που σε κάνουν να ζηλεύεις και να σκέφτεσαι πως άλλος έχει το όνομα και άλλος τη χάρη.
Κάποιοι δε, γείτονες στο χωριό του, έχουν οικειοποιηθεί το όνομά του και βαφτίζουν με αυτό τα παιδιά τους, γιατί λένε κάποτε ο παππούς έμενε στα σπίτια τους, πάτησε τη γη τους, περπάτησε στα χωράφια τους και αυτό τους κάνει συγγενείς του! Ξέρουν ότι εσύ, ο μοναδικός εξ αίματος συγγενής και αποκλειστικός –τρομάρα σου!- κληρονόμος του είσαι τόσο άβουλος και ανιστόρητος που όχι μόνο δεν μπορείς να διεκδικήσεις, αλλά ούτε και τα εσκαμμένα να διαφυλάξεις.

Έχεις μεγαλώσει πλέον και σε λίγο θα γίνεις και εσύ πατέρας. Η ζωή στάθηκε απλόχερα δοτική μαζί σου. Σε προικοδότησε με τεράστια πλούτη, που όσα και αν κατέστρεψες, όσα και αν χάρισες, όσα δεν προστάτευσες και σου τα κλέψανε, η περιουσία σου παραμένει τεράστια. Μην φοβηθείς να την χαρίσεις στα παιδιά σου. Μίλησέ τους για τα λάθη σου. Προσπάθησε να τη διαχειριστείτε μαζί. Περιεργαστείτε κάθε κομμάτι της. Συζητήστε, πειραματισθείτε, δώστε της την αξία που της αρμόζει. Μην την κλείσετε σε γυάλινα κλουβιά με επίχρυσες ταμπέλες, μην την καταχωνιάσετε σε σκοτεινά υπόγεια με σύγχρονα συστήματα κλιματισμού. Βγάλτε την στο φως. Ανακαλύψτε την. Φωνάξτε για αυτήν. Δώστε της ζωή. Φωνή. Χρώμα. Σχήμα.
Και ίσως κάποια ημέρα καταλάβεις πόσο υπέροχα μεγαλειώδης ήταν ο παππούς σου.
Θα είναι την ημέρα που θα εξηγήσεις στον Ιάπωνα, στον Αμερικανό, στον Γάλλο με κάθε λεπτομέρεια την ιστορία της Ακρόπολης. Με τη σιγουριά που περιγράφεις το σπίτι σου σε κάποιον ξένο. Σε άπταιστα αγγλικά γιατί και αυτά χρειάζονται!